Filmy polska, śląsk

Film, poprzez pryzmat losów siedmiu braci Basistów walczących o wolność, opowiada o zakończonym klęską powstaniu śląskim z 1920 roku. Kutz pokazuje plebejski charakter powstańczego zrywu oraz takież cechy górnośląskiej kultury (bracia idą do powstania, jakby szli na szychtę w kopalni). Tragizm miesza się w filmie z elementami komediowymi i szczególnym, regionalnym humorem.

Śląskie miasteczko z filmu Sautera jest tworem na poły rzeczywistym, na poły wykreowanym przez ekipę filmową i aktorów, którzy wpuszczeni w strumień życia autentycznych mieszkańców, prowokują rozmaite sytuacje i zdarzenia. Efektem jest dowcipny filmowy happening, w którym bohaterowie stają się tym, kim pewnie zawsze chcieli być, a ich miasto zamienia się na chwilę w idealne miejsce do życia, wcale nie gorsze od naszych wyobrażeń o idyllicznych włoskich miasteczkach.

Komedia o „świętej wojnie”, jaka toczy się między kibicami dwóch małomiasteczkowych drużyn piłkarskich. W tej rywalizacji – a rzecz się dzieje na Śląsku, centrum polskiego futbolu – wszystkie chwyty są dozwolone. Nie skąpi się pieniędzy, w pojedynek zaangażowani są zarówno dyrektor kopalni, jak i komendant milicji. Działacze sportowi usiłują „załatwić” wynik meczu w kawiarniach, a gdy „koperty” nie skutkują, uciekają się do różnych forteli. Działacze i kibice zespołu „Naprzód” za wszelką cenę chcą wygrać mecz ze „Spartą”. Wysłana przez nich piękna Gabrysia ma uniemożliwić najlepszemu zawodnikowi „Sparty” Walczakowi udział w meczu. Dziewczyna jednak z wzajemnością zakochuje się w swojej „ofierze”. Po meczu ma odbyć się ich ślub. Wobec takiego obrotu sprawy kibice drużyny „Naprzód” planują porwanie Walczaka. Dopiero pojawienie się podczas meczu na stadionie Gabrysi i Walczaka przechyla szalę zwycięstwa na stronę „Sparty”.

Trwa druga wojna światowa. Na Śląsku polscy górnicy i hutnicy walczą jak tylko potrafią z okupantem. W jednej ze śląskich hut dokonują sabotażu. Niweczą w ten sposób produkcję niemieckich płyt pancernych. Zbliża się front, Niemcy szykują się do wysadzenia kopalni i huty, ale polscy dywersanci zaciekle ich bronią, oczekując na zbliżającą się, wyzwoleńczą Armię Radziecką.

Baśniowa opowieść z historią w tle. Niemcy, volksdeutsche, partyzanci i niezaangażowani – są obiektem drwiny, groteskowego a czasami tragicznego przedstawienia antybohaterów, którzy w zależności od sytuacji zmieniają poglądy… II wojna światowa, miasteczko Konewka. Władzę sprawują cztery osoby: burmistrz Hintz, gestapowiec Klempner, współpracujący z Niemcami Ślązak Grychtolik i były burmistrz Szafraniec… Odział gestapo zostaje zaatakowany przez partyzantów, którym przewodzi Kozub – były powstaniec śląski skazany na śmierć za udział w powstaniu… Agitacja burmistrza do podpisywania volkslisty ma udowodnić niemieckie pochodzenie miejscowości…

Historia niemieckiego obozu pracy zlokalizowanego na Śląsku, w którym po wojnie Polacy urządzili obóz pracy dla podejrzanych o zdradę narodową.